Tez hazırlama sürecine ucundan – kıyısından bulaşan her öğrencinin sıklıkla karşılaştığı terimlerden birisi de intihal.
Aslında sadece öğrencilerin değil birçok akademisyenin hatta dünyaca ünlü isimlerin de kâbus olan intihal, TDK sözlüğünde doğrudan doğruya “aşırma” olarak girmiş bir çeşit “fikir veya eser hırsızlığı”dır.
Günlük hayatınızda hırsızlık suçlamaları yöneltilen bir insan olduğunuzu düşünün, neler hissedersiniz? İşte akademik çalışmalarda veya farklı eserler üzerinden yapılan intihal eylemleri de bir malı veya parayı çalmaktan çok farklı değil. Bu nedenle özellikle akademik alanda yaşanan intihal vakaları, sayısız akademisyenin akademik ünvanlarının en alt seviyelere düşürüldüğüne dair birçok örnek mevcut.
Ancak intihal yani “aşırma” eylemini yapanlar sadece akademisyenler ve öğrenciler değil. First lady’lerden, kanaat önderlerine kadar farklı alanlarda “fikir ve eser hırsızlığı” yapan birçok ünlü isim var.
Ee…, insan bir de ünlü olunca yaptığı intihal ile yaşadığı rezillik dünya çapında yankı buluyor. Kimler bunlar, gelin bakalım.
Malenia Trump
2016 yılında Amerika’daki Cumhuriyetçi kanadın geleneksel “the Republican National Convention” organizasyonunda First Lady Trump’un yaptığı konuşmanın birçok bölümünde kelimesi kelimesine intihal olduğu görüldü. İşin ilginci, bu (ç)alıntı cümlelerin kaynağı Michelle Obama’nın geçmiş tarihli bir konuşmasıydı.
Joseph “Joe” Biden
Yıllarca Barack Obama’nın başkan yardımcılığı görevini üstlenen Biden’ın akademik camiada hoş bir iz bıraktığı söylenemez.
Hukuk fakültesinde tamamı intihal ile oluşturulmuş bir çalışma sunduğu için bir dersi geçemeyen Biden’ın “fiki ve eser hırsızlığı” vakaları bununla da sınırlı kalmadı. 1988 yılında ABD başkanlığı için girdiği yarıştan, yaptığı eser hırsızlıkları nedeniyle çekilmek zorunda kaldı. Bu kez intihale konu olan eserler ise Eski ABD başkanları ve farklı siyasi figürlerin konuşmalarından yapılan ve kaynak gösterilmeden kullanılan alıntılardı.
Marthin Luther King Jr.
Amerika’nın ırkçılık ile olan geçmişinde tek başına bir mihenk taşı olan King’in, Boston Üniversitesi Tarih Bölümü’nde tamamladığı bir de doktora derecesi bulunuyor.
Fakat King, doktorasını tamamladıktan yıllar sonra başlatılan bir akademik soruşturmada, King tarafından hazırlanmış ve açık şekilde eser hırsızlığı olduğu görülen çalışmalar ortaya çıktı.
1991 yılında yapılan bu soruşturmanın sonucunda King’in “literatüre yaptığı diğer katkılar” göz önüne alınarak doktora derecesi düşürülmedi. Ancak Marthin Luther adını taşımayan sıradan biri için aynı durumda aynı karar verilir miydi? Bilemiyoruz.
Johnny Cash
Müzik dünyasının da eser hırsızlığı olayları ile sık sık çalkalandığını biliyoruz. Ancak Cash yeteneğinde ve kariyerinde bir ismin yaptığı eser hırsızlığı oldukça şaşırtıcı.
“Folsom Prison Blues” adlı Cash şarkısının girişindeki sözler, Gordon Jenkins’n “Crescent City Blues” şarkısının girişindeki sözler birebir aynı. Ayrıca şarkıların melodileri de büyük oranda örtüşüyor.
Rene Diekstra
Hollandalı ünlü psikolog ve çok satan psikoloji kitaplarının yazarı Diekstra Holanda ve Avrupa basınında ses getiren birçok psikolojik organizasyona imza atmış bir isim. Ancak 1977 yılında Leiden Üniversitesi’nde karşılaştığı eser hırsızlığı suçlamaları nedeniyle okuldan ayrılmak zorunda kalmış.
Sonraki süreçte eser hırsızlığı yaptığına dair somut deliller bulunamasa da intihal yapma suçunun, iddia boyutunda bile üstünüze yapışması, sizi okulunuzdan ve bulunduğunuz yerden ayrılmaya zorlayacak kadar korkunç bir durum.
Böyle Tatsız Durumlarda Kalmamak İçin Ne Yapmalı?
Gördüğünüz gibi listedeki birçok isim aslında “başarılı” insanlar olarak anılsa da, hayatlarının bir bölümünde eser hırsızlığı hatalarına düşmüş veya düşmekle suçlanmış. Bu listedeki isimlere ek olarak belki yüzlerce akademisyen de henüz adını duyurmadan, yaptıkları eser hırsızlıkları nedeniyle ünvanlarını kaybetmiş durumda.
Kimi zaman dikkatsizlik, kimi zaman da bir anlık gaflet neticesinde ortaya çıkan eser hırsızlığı vakaları, lisans ve yüksek lisans tezi hazırlayan öğrenciler arasında da hayli yaygın. Çoğunlukla bir dalgınlık veya unutkanlık neticesinde kaynak göstermeden kullanılan bilgi, fikir ve ifadeler nedeniyle ortaya çıkan bu durumdan dilinizin yanmaması için, ilk kural intihalin tanımını detaylı olarak öğrenmek, ikincisi ise tez yazarken büyük bir dikkatle hareket etmek.
Ancak tez hazırlama işi başlı başına dikkat, detaylı çalışma ve saatlerce mesai anlamına geldiği için intihalden de kesin olarak kaçamayabilirsiniz. Belki de zamanınız daraldığı için bilinçli olarak bu yönteme başvurursunuz, kim bilir?