Akademik kariyer yapmak deyince insanların aklına genelde sayfalar arasına gömülmüş bir hayat geliyor. Aslında bu bir bakıma doğru ama akademik kariyer yapan kişilerin istemeleri durumunda çok hareketli ve sürekli yer değiştirmeye dayalı bir meslek hayatı da olabiliyor. Yani akademisyenlik, sizin seçimlerinize göre iş tanımı değişebilecek bir meslek diyebiliriz. Bu arada iyi bir akademisyen olmanın ilk evresi, lisans ve yüksek lisans için yazdığınız tezledir.
Dünya’nın farklı ülkelerinde, iş tanımı değişiyor olsa da Türkiye dahil birçok ülkedeki akademik kariyer seçenekleri, şu şekilde özetlenebiliyor;
Araştırma ağırlıklı; zamanınızın büyük bölümünü bilimsel araştırmalarınıza ayırdığınız, ders okutma görevini mümkün olan en az seviyede tuttuğunuz bir sistem.
Öğretim ağırlıklı; (belli bir akademik rütbeye sahip olduktan sonra) haftalık okuttuğunuz ders sayısını mümkün olan en yüksek sayıya çıkarttığınız ve araştırmalara “o kadar da vakit ayırmadığınız, ağırdan aldığınız” bir kariyer.
Karışık; hem araştırmacı hem de öğretim üyesi kimliğine eşit ağırlık vermeye çalıştığınız, oldukça hareketli olabilecek bir yol.
Tabii bazı üniversitelerde elinizde olmayan sebeplerden dolayı bu seçimler sizin elinizde olmadan değiş(tiril)ebiliyor.
Akademik kariyer yapmak neden yararlı, nasıl ufkunuzu genişletiyor?
Gelin bu sorunun cevabını bir liste ile özetleyelim.
Akademik Kariyer Yapmanın Size Kazandıracakları
Akademik kariyer yolunu seçmek için herkesin kendine göre farklı sebepleri olabilir. Bizler en yaygın ve etkili olduğunu düşündüğümüz bazı sebepleri sizin için derledik.
Öğretmenlik
Akademik kariyer içinde en duygusal faaliyetlerinden biri. Arkanızdan gelen nesillerin hayatında, kalıcı etki bırakabileceğiniz bir iş. Belki şu an akademik kariyer yapma kararı vermenizde etkili olan kişi, bir öğretmeninizdir. Ya da siz bir öğrencinizin kariyer planını bu yönde değiştirecek etkiyi yapacaksınız.
Sadece ders okutmak değil, elbette. Yeri gelecek öğrencilerinizin tez danışmanı olacaksınız, onlarla sık sık görüşme fırsatı bulacaksınız. Bu sayede hayatlarına yön verecek kararları (belki) birlikte alacaksınız. Ayrıca, her sabah sizin yönlendirmeleriniz ışığında zihinleri şekillenecek yüzlerce öğrenciniz olacak.
İlgi Alanlarınızı Akademik Çalışmalara Taşıyabilme Özgürlüğü
Akademik araştırma çalışmaları için seçilecek konuları, araştırmayı yapan kişiler belirleyebiliyor. Yani, müthiş bir özgürlük var. Size ilginç gelmeyen hiçbir şey hakkında çalışma yapmak zorunda değilsiniz. Merak etmediğiniz bir konu için saatler harcamanıza da gerek yok. Buna ek olarak, bazı çalışmalarınız için gerekli finansmanını üniversiteler aracılığı ile halletmeniz de mümkün.
Sevdiğin İşi Yap
Aslında bu, yukarıdaki iki maddenin özeti. Akademisyen olmak istiyorsanız zaten araştırmacı bir tarafınız vardır. Bunun üstüne bir de öğretmenliğin ruhunu yakalayıp, manevi tadı aldığınızda, bütün bir kariyerinize hoşunuza gitmeyen bir dakika bile harcamadan devam edebilirsiniz.
Özgürlük
Aslında bu kısım genelde atlandığı için akademisyenliğe gerekli ilgi de gösterilmiyor. Beyaz yakalı, nispeten yüksek kazançlı işlerde bir ofis içinde ömrünü çürütmek, insanlara daha cazip geliyor. Akademisyenlikte sahip olunacak özgürlük alanları pek dikkate alınmıyor.
Çok Disiplinli Çalışmalar
Ufkunuzu genişletme adına, en büyük katkı yapan madde bu olabilir. Zira akademik kariyer yaptığınız süreç boyunca üniversitelerde okutulan farklı disiplinlerle ortak çalışma imkanı bulabiliyorsunuz. Belki sizin alanınızla hiç ilgisi olmadığını düşündüğünüz bir konunun, aslında sizin çalışmalarınızda büyük farklar yaratabileceğiniz görüyorsunuz. Böylelikle belli aralıklarla küçük çaplı “aydınlanmalar” yaşayacaksınız. Herhalde, bir araştırmacı için daha yüce bir duygu olamaz.
Kesintisiz Gelir!
Akademisyenliğe adım attıktan sonra, özellikle devlet kadrolarında kendine yer bulan hocaların işlerini kaybetme gibi bir korkusu neredeyse yok. Bununla birlikte vakıf üniversitelerinde çalışsanız dahi, özel sektördeki birçok mesleğe göre daha avantajlı koşullarda ve daha uzun vadeli çalışma fırsatınız olacak.
Bonus: Gezme!
Akademik çalışmaların belki de en eğlenceli tarafı. Yurt içi – yurt dışı birçok seminer, kongre ve panel için (burası önemli 😊) okulunuzun finanse ettiği, haftalık belki aylık seyahatlere çıkacaksınız. Tabii bu sırada yapmanız gereken çalışmalar ve katılmanız gereken toplantılar olacak ama 24 saatinizi işgal edecek türden değil. Yani bir bakıma deşarj olmak için de fırsat bulmuş oluyorsunuz.
Tabii yazının başında söylediğimiz gibi bu şartlarda çalışan bir akademisyen olmanın yolu, ilk olarak lisans veya yüksek lisans bitiminde yazacağınız tez ile başlıyor.
Eğer sizin büyük vakit ve emek isteyen bu tez çalışması için ayıracak vaktiniz yoksa, ifadeyi değiştirelim;
Bu kariyer yoluna girmek için “bizim sizin için hazırlayacağımız iyi araştırılmış, detaylı ve kaliteli” lisans veya yüksek lisans tezi ile yola başlamanız gerekecek.
